EKODZIENNIKARZ.PL

Laboratoria to miejsca, w których dokładność i precyzja odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu prawidłowego przebiegu badań oraz wiarygodności wyników analiz. Woda o wysokiej jakości, spełniająca rygorystyczne normy, jest niezbędna w wielu procesach, takich jak miareczkowanie, destylacja, analiza chromatograficzna czy mycie specjalistycznego sprzętu. Niestety, standardowa woda pitna nie spełnia tych wymagań – dlatego konieczne jest jej uzdatnianie.
Wymogi dotyczące czystości wody laboratoryjnej
Poprawność każdego oznaczenia w laboratorium zależy w dużej mierze od jakości stosowanych odczynników chemicznych. Woda oczyszczona jest bez wątpienia najczęściej wykorzystywanym odczynnikiem w praktyce laboratoryjnej i odgrywa kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu każdej pracowni.
Zanieczyszczenia w wodzie lub użycie cieczy o zbyt niskiej jakości mogą prowadzić do błędnych wyników oraz nieprawidłowych wniosków. Różne aplikacje wymagają wody o różnym stopniu czystości, dlatego każde laboratorium powinno dobrać odpowiednią klasę wody do swoich potrzeb. Pomocne w tym zakresie są międzynarodowe normy i wytyczne branżowe.
Woda stosowana w laboratoriach musi być całkowicie pozbawiona zarówno substancji organicznych, jak i nieorganicznych. Nawet minimalne zanieczyszczenia mogą zaburzyć wyniki precyzyjnych analiz, a nieuzdatniona woda może prowadzić do uszkodzenia sprzętu. Woda powinna być wolna od jonów soli, związków organicznych i mikroorganizmów, co zapewnia pełną kontrolę nad przebiegiem analiz.
Klasyfikacja laboratoryjna wody:
Trzecia klasa czystości – wykorzystywana do podstawowych zastosowań, takich jak mycie szkła, zasilanie zmywarek i łaźni wodnych czy przygotowywanie roztworów. Uzyskiwana przez pojedynczą destylację, dejonizację lub odwróconą osmozę.
Druga klasa czystości – woda analityczna o bardzo niskiej zawartości zanieczyszczeń nieorganicznych, organicznych i koloidalnych. Stosowana m.in. w spektrometrii atomowej oraz do oznaczania składników w śladowych ilościach. Uzyskiwana przez wielokrotną destylację, destylację po dejonizacji lub za pomocą odwróconej osmozy.
Pierwsza klasa czystości – woda ultraczysta, spełniająca najwyższe wymagania analityczne. Otrzymywana z wody klasy drugiej, poddawanej dalszym procesom takim jak odwrócona osmoza, dejonizacja, filtracja membranowa czy destylacja w aparaturze kwarcowej.

Odwrócona osmoza i elektrodializa
Odwrócona osmoza to najczęściej stosowana metoda uzdatniania wody w laboratoriach. Umożliwia usunięcie aż 99,8% związków rozpuszczonych i pierwiastków. Woda przepływa przez półprzepuszczalne membrany pod ciśnieniem, co pozwala na zatrzymanie większości zanieczyszczeń. Efektem jest woda demineralizowana o bardzo wysokiej czystości, z przewodnością na poziomie 5 µS/cm, spełniająca wymagania laboratoryjne.
Innym nowoczesnym rozwiązaniem jest elektrodializa – alternatywa dla wymiany jonowej, charakteryzująca się niższym wpływem na środowisko. Polega na wykorzystaniu kontrolowanego pola elektromagnetycznego, które kieruje jony przez membrany jonoselektywne. W efekcie powstają dwa strumienie: koncentrat (solanka) oraz woda demineralizowana. Elektrodializa doskonale sprawdza się w warunkach laboratoryjnych.
Czyszczenie wody laboratoryjnej
Woda przeznaczona do użytku laboratoryjnego musi być pozbawiona niebezpiecznych mikroorganizmów. Procesy dezynfekcji towarzyszące uzdatnianiu eliminują potencjalnie szkodliwe drobnoustroje, co zapewnia bezpieczeństwo i umożliwia wykorzystanie wody do ogólnych oraz specjalistycznych badań.
Laboratoryjna stacja uzdatniania wody – zintegrowane rozwiązania
Współczesne laboratoria standardowo wyposażone są w stacje uzdatniania wody. Ich zadaniem jest dostarczanie wody o odpowiedniej klasie czystości – chemicznej i biologicznej. Nowoczesne systemy eliminują rozpuszczone związki chemiczne i mikroorganizmy, zapewniając stabilność procesów badawczych.
W laboratoriach uzyskanie ultraczystej wody jest kluczowe dla dokładnych i powtarzalnych wyników analiz. Technologie takie jak odwrócona osmoza i elektrodializa skutecznie eliminują zanieczyszczenia oraz umożliwiają dezynfekcję. Innowacyjne rozwiązania gwarantują stały dostęp do wody spełniającej najwyższe standardy, wspierając efektywność i niezawodność wszystkich procesów badawczych.
autor: Dawid Gruchlik